در سال 85 فروش شرکت نسبت به سال قبل با رشد 16 درصد و بهای تمام شده با رشد 16 درصد روبه رو بود و سبب شد حاشیه سود ناخالص شرکت 29 درصد باقی بماند اما با افزایش هزینه های عمومی اداری در سال 85 حاشیه سود عملیاتی از 25 درصد به 22 درصد رسید. در سال 85 شرکت با رشد 30 درصد هزینه های مالی روبه رو بود که با رشد 47 درصد سود حاصل از سرمایه گذاری و افت 50 درصد مالیات به دلیل صادرات بیشتر حاشیه سود خالص شرکت از 13 درصد به 12 درصد رسید.در سال 86 شرکت با وجود رشد 35 درصد مقدار فروش، رشد 73 درصد مبلغ فروش و 104 درصد بهای تمام شده را پیش بینی کرده بود که سبب شد، حاشیه سود ناخالص شرکت به 18 درصد برسد که حاشیه سود 9 ماهه 21 درصد محقق شده است که ناشی از سیاست شرکت در بالا گرفتن بهای تمام شده است.در سال 87 شرکت پیش بینی رشد 14 درصد تناژ فروش و 15 درصد قیمت هر واحد محصول را کرده است که در مجموع فروش شرکت طی سال 87 با رشد 31 درصد برآورد شده است اما به دلیل رشد 38 درصد بهای تمام شده باز هم شاهد کاهش حاشیه سود ناخالص هستیم که این روند (یعنی رشد بهای تمام شده با آهنگ بیشتری نسبت به فروش) از سال 85 شروع شده است. - بررسی تولید و فروش سال 87 شرکت برآورد کرده است در سال جاری 374ر36 دستگاه تراکتور تولید کند (که رشد 18 درصد نسبت به سال گذشته دارد) همچنین در آمار واقعی 9 ماه اول سال 86 شرکت تنها موفق به تولید 269ر17 دستگاه معادل 56 درصد بودجه پیش بینی شده است که آماری ضعیف است. البته شرکت در سه ماهه اول به علت تعطیلات نوروزی از بودجه خود بسیار عقب بوده است و در سه ماهه دوم شرکت موفق به تولید 40 درصد بیشتر از سه ماهه اول و در سه ماهه سوم 80 درصد بیشتر از سه ماهه دوم شده است. تراکتور مدل 285: پیش بینی شده است تراکتور مدل 285 در سال جاری 800ر17 دستگاه تولید شود که 26 درصد نسبت به سال 86 کاهش دارد این محصول 41 درصد فروش شرکت را تشکیل می دهد. همچنین شرکت برآورد کرده است تراکتور مدل 285 را با قیمت هر دستگاه 127 میلیون ریال به فروش برساند که رشد 14 درصد نسبت به سال گذشته دارد.فروش شرکت به صورت 206ر12 دستگاه در بازار داخلی و قیمت فروش میانگین هر دستگاه 114 میلیون ریال و بهای تمام شده هر دستگاه 100 میلیون ریال است و 594ر5 دستگاه صادراتی میانگین 155 میلیون ریال و بهای تمام شده 122 میلیون ریال است.لازم به ذکر است فروش صادراتی 26 درصد و بهای تمام شده آن 22 درصد بالاتر از قیمت های داخلی است که در نهایت حاشیه سود ناخالص محصولات داخلی 12 درصد و صادراتی 21 درصد است. تراکتور مدل 399: پیش بینی شده است تراکتور مدل 399 در سال جاری 900ر5 دستگاه تولید شود که رشد 42 درصد نسبت به سال 86 دارد. این محصول 28 درصد فروش شرکت را تشکیل می دهد همچنین شرکت برآورد کرده است تراکتور مدل 399 را با قیمت هر دستگاه 259 میلیون ریال به فروش برساند که رشد پنج درصد نسبت به سال گذشته دارد. فروش شرکت به صورت 000ر4 دستگاه در بازار داخلی و قیمت فروش میانگین هر دستگاه 250 میلیون ریال و بهای تمام شده هر دستگاه 239 میلیون ریال است و 1900 دستگاه صادراتی میانگین 277 میلیون ریال و بهای تمام شده 256 میلیون ریال است. لازم به ذکر است فروش صادراتی 11 درصد و بهای تمام شده آن هفت درصد بالاتر از قیمت های داخلی است که در نهایت حاشیه سود ناخالص محصولات داخلی چهار درصد و صادراتی هشت درصد است.تراکتور مدل 299 این محصول از سال 86 به جمع تولیدات شرکت اضافه شده است که در همین راستا پیش بینی شده است تراکتور مدل 299 در سال جاری 974ر7 دستگاه تولید شود که رشد 299 درصد نسبت به سال 86 دارد. این محصول 22 درصد فروش شرکت را تشکیل می دهد همچنین شرکت برآورد کرده است تراکتور مدل 299 را با قیمت هر دستگاه 148 میلیون ریال به فروش برساند که رشد 15 درصد نسبت به سال گذشته دارد.فروش شرکت به صورت 000ر6 دستگاه در بازار داخلی و قیمت فروش میانگین هر دستگاه 134 میلیون ریال و بهای تمام شده هر دستگاه 110 میلیون ریال است و 974ر1 دستگاه صادراتی میانگین 189 میلیون ریال و بهای تمام شده 140 میلیون ریال است. تراکتور مدل 240: این محصول از سال 86 مجدداً پس از چند سال به تولیدات شرکت اضافه شده است که در همین راستا پیش بینی شده است تراکتور مدل 240 در سال جاری 200ر4 دستگاه تولید شود که 500 درصد رشد نسبت به سال 86 دارد. این محصول هفت درصد فروش شرکت را تشکیل می دهد همچنین شرکت برآورد کرده است تراکتور مدل 240 را با قیمت هر دستگاه 93 میلیون ریال به فروش برساند که رشد شش درصد نسبت به سال گذشته دارد.فروش شرکت به صورت 000ر2 دستگاه در بازار داخلی و قیمت فروش میانگین هر دستگاه 92 میلیون ریال و بهای تمام شده هر دستگاه 73 میلیون ریال است و 200ر2 دستگاه صادراتی میانگین 94 میلیون ریال و بهای تمام شده 85 میلیون ریال است. - جمع بندی تولید و فروش در سال جاری سیاست شرکت کاهش تولید تراکتور 285 و افزایش تناژ تولید مدل 399، 299 و 240 و سایر محصولات است. در سال جاری شرکت پیش بینی کرده است 306ر24 دستگاه در بازار داخلی و 668ر11 دستگاه در بازار صادراتی بفروشد. این در حالی است که حاشیه سود ناخالص فروش داخلی برابر 12 درصد و صادراتی برابر 17 درصد است که اهمیت فروش صادراتی و ریسک های موجود به آن کاملاً مشهود است. همین طور 47 درصد سود ناخالص شرکت به محصول تراکتور مدل 285، 33 درصد سهم مدل 299 و سهم مدل 399 نیز 11 درصد سود ناخالص، هشت درصد سهم مدل 240 و یک درصد نیز از سایر محصولات تشکیل شده است که در این بخش قیمت بازار تراکتور مدل 285 و 299 نیز نقش بسزایی در سودآوری شرکت دارند. در بین محصولات شرکت حاشیه سود ناخالص مدل 285 برابر 16 درصد، مدل 399 برابر شش درصد، مدل 299 برابر 21 درصد و مدل 240 برابر 14 درصد است که تولید بیشتر محصول 299 می تواند تاثیر بیشتری بر سودآوری شرکت داشته باشد. - بهای تمام شده شرکت در بخش هزینه ها رشد 15 درصد را پیش بینی کرده است، همچنین نرخ برابری یورو نیز در حساب ها 800ر13 ریال در نظر گرفته شده است. همچنین شرکت تراکتورسازی در سال 87 سعی کرده است 82 درصد ماده اولیه خود را از بازار داخلی تامین کند که ریسک خود را در این بخش کاهش دهد. لازم به ذکر است درصد تامین مواد اولیه وارداتی در سال 86 برابر 35 درصد بوده است.شرکت تراکتورسازی پیش بینی بهای تمام شده را برای سال مالی 87 بیش از 8725 میلیارد ریال پیش بینی کرده است که در ترکیب بهای تمام شده ماده اولیه با در اختیار داشتن سهم 85 درصد بیش ترین تاثیر را بر بهای تمام شده دارد. همچنین سهم هزینه های سربار 10 درصد و 5 درصد نیز هزینه حقوق و دستمزد است. شرکت برای تمامی اقلام بهای تمام شده رشد 38 درصد را برای سال 87 در نظر گرفته است. - نتیجه گیری در حالی که 18 درصد ماده اولیه شرکت از منابع خارج از کشور تامین می شود و پیش بینی شده است 068ر12 دستگاه (معادل 37 درصد فروش شرکت) تراکتور شرکت در سال جاری صادرات داشته باشد (صادرات سال 85 برابر 6488 دستگاه پیش بینی شده بود که تنها 301/2 دستگاه محقق شد) مهم ترین تهدید برای شرکت شرایط سیاسی است. در حالی که با تورم هر ساله بهای تمام شده شرکت افزایش پیدا می کند (ماده اولیه 85 درصد بهای تمام شده را تشکیل می دهد) وضعیت اقتصادی و قدرت خرید به خصوص کشاورزان مهم ترین نکته برای سودآوری آتی شرکت است و در حالی که از سال جدید یارانه این بخش مستقیماً باید به کشاورزان تعلق می گرفت به نظر می رسد هنوز به نحوه شایسته ای این کار صورت نگرفته است و یکی از مشکلات فروش داخلی شرکت است. برای رفع مشکل فوق تراکتورسازی صادرات را در برنامه های خود قرار داده است و طرح های مونتاژ تراکتور در کشورهای زیمبابوه، عراق و اوگاندا که سال آتی به بهره برداری می رساند در کنار قیمت های فروش بالاتر و حاشیه سود بالاتر معافیت مالیاتی را نیز شامل می شود که در این بین شرکت علاوه بر شرایط سیاسی و مقررات داخلی را نیز در کنار خود می بیند به طوری که سال گذشته حدود شش ماده این شرکت مجوز صادرات نداشته است. در شرایط فعلی و تا زمان مجمع انتظار رشد محسوسی از سهم نمی رود و همان طور که در قسمت قبل ذکر شد در بهترین حالت انتظار رشد قیمتی سهم تا 220 تومان را داریم و به رغم اینکه شرکت در سال جاری محصولات خود را می تواند به قیمت آزاد به فروش برساند اما وجود کالاهای دست دوم و چینی توانایی مانور شرکت را کاهش داده است در همین راستا عدم پرداخت وام توسط بانک ها به کشاورزان نیز مشکل دیگری برای شرکت است که برطرف نشده است با این وجود به دلیل ذخیره 4645 دستگاهی به نظر می رسد شرکت در مقطع فعلی نگرانی از جهت تعدیل منفی نداشته باشد